سرویس جهان مشرق - منطقه ای کوهستانی در شمال غرب سوریه با مساحتی حدود ۴ هزار کیلومتر مربع و جمعیتی حدود ۶۰۰ هزار نفر که در نزدیکی مرزهای ترکیه واقع شده و در حال حاضر تحت کنترل شبه نطامیان کُرد است.

 ۳۵۰ شهرک و روستا از جمله ۵ شهر راهبردی «جندریسه، بلبله، وشیه، راجو و شرا» را در خود جای داده و میزبان هزاران تن از آوارگان سوری است که در سال های گذشته از بیم درگیری ها در استان های حلب و ادلب به این منطقه پناه آورده اند.

درباره منطقه کُردنشین «عفرین» صحبت می کنیم؛ تحولات میدانی این منطقه در ماه‌های گذشته به صورت مداوم توسط رسانه‌های جهان پوشش داده شده و هر لحظه امکان درگیری تمام عیار در آن وجود دارد و حضور نیروهای شبه نظامی «YPG و PYD » در این محور خشم آنکار را به دنبال داشته است.

حضور شبه نظامیان کُرد در عفرین، تحولات میدانی را در شمال سوریه بسیار پیچیده کرده است؛ از یک سو دولت ترکیه اعلام کرده اجازه نخواهد داد نیروهای کُرد با حمایت آمریکایی ها در نزدیکی مرزهای جنوبی این کشور قدرت گیرند و در مقابل واشنگتن هم بر ادامه کمک های خود به نیروهای کُرد اصرار می کند.

تشنج در شمال سوریه تا جایی ادامه یافته که هر منطقه ای به چند تکه تقسیم شده است؛ شبه نظامیان کُرد مورد حمایت آمریکا ساز جدایی سر می دهند و در مقابل ارتش ترکیه هم با اشغال برخی مناطق بر طبل جنگ می کوبد.

همه این تنش ها باعث شد در نهایت رئیس جمهور ترکیه پس از چند ماه درگیری لفظی و خط و نشان کشیدن برای شبه نظامیان کُرد در منطقه کُردنشین عفرین (شمال استان حلب)، نیروهای ارتش و گروه های تروریستی مورد حمایت خود را با تمام قدرت به میدان نبرد آورد.

در دو هفته گذشته، کاروان های نظامی ارتش ترکیه به مناطق جنوبی (استان هاتای) و مرزهای مشترک با سوریه انتقال داده شدند تا مقدمه حملات یگان های زمینی برای تصرف مناطق کُردنشین شمال استان حلب (عفرین) مهیا شود.

در روزهای گذشته، یگان های توپخانه ارتش ترکیه و عناصر تروریستی موسوم به سپر فرات به شدت مناطق تحت کنترل شبه نظامیان کُرد را در حومه شهر عفرین هدف قرار داده اند؛ جنگنده های ارتش ترکیه هم در چند مرحله به مناطق کُردنشین شمال حلب حمله کردند.

رئیس جمهور ترکیه نام عملیات را در مناطق کُردنشین شمال سوریه «شاخه زیتون» نامگذاری و تاکید کرده به شبه نظامیان کُرد اجازه نمی دهد در آینده نزدیک به خطری بزرگ در نزدیکی مناطق کُردنشین ترکیه تبدیل شود.

پیشتر ارتش ترکیه و عناصر تروریستی مورد حمایت آنکارا در بهار و پاییز سال  ۹۵ عملیاتی را در مناطق شمالی سوریه با هدف مبارزه با گروه تروریستی داعش و جلوگیری از اتصال مناطق تحت تصرف نیروهای دموکراتیک کُرد انجام دادند.

در مرحله نخست عملیات (بهار سال ۹۵)، شهرهای راهبردی «جرابلس، الراعی، اعزاز و صوران» به تصرف نیروهای ارتش ترکیه و عناصر تروریستی موسوم به سپر فرات درآمد؛ در پاییز سال گذشته هم نیروهای ارتش ترکیه شهر الباب را به اشغال خود درآورند و مدعی شدند از اتصال مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک کُرد در شمال سوریه جلوگیری کردند. (مناطق آبی در نقشه میدانی)

در حال حاضر، ارتش ترکیه ۳ پایگاه نظامی را به بهانه مبارزه با شبه نظامیان کُرد در مناطق شمالی استان حلب و در نزدیکی منطقه عفرین ایجاد کرده است؛ «اعزاز، شنگال و جندیرس»، ۳ پایگاه اصلی ارتش ترکیه در شمال سوریه است.

پایگاه شماره یک در شمال عفرین (شنگال)، پایگاه شماره دو  در حومه جنوب غربی عفرین (جندیرس) و پایگاه شماره سه منطقه در شرق عفرین (اعزاز) احداث شده اند؛ ارتش ترکیه دهها تانک و خودروی نظامی را هم در مناطق غربی استان حلب مستقر کرده است. ارتش ترکیه همچنین چند سیستم هوشمند راداری و شناسایی (سیستم امنیتی مرزی) را در حد فاصل مناطق مرزی استان «هاتای» با منطقه عفرین مستقر کرده است.

همزمان با تشدید درگیری ها در شمال سوریه، گروهی از نیروهای مردمی «نبل و الزهرا» در مناطق مرزی مشترک با شبه نظامیان کُرد مستقر شده اند؛ نیروهای ارتش روسیه هم که پیشتر برای جلوگیری از ایجاد تنش به مناطق شمالی اعزام شده بودند در حومه شرقی عفرین (تل رفعت) مستقر شده اند.

از سویی دیگر، نیروهای دموکراتیک کُرد هم از سه شنبه هفته گذشته روند انتقال و استقرار هزار تن از شبه نظامیان خود را در شهر و گذرگاه مرزی «تل البیض» در شمال استان رقه و مناطق مرز مشترک با ترکیه آغاز کرده اند.

شبه نظامیان نیروهای دموکراتیک کُرد (  pyD و pKK) از شهرک عین عیسی و مناطق حومه به شمال استان رقه اعزام شده اند و در ۱۰ نقطه مرزی از جمله «روستاهای «قنیطره، تل فندر، سلیب، خان» مستقر می شوند.

با اوج گیری تنش ها در شمال سوریه، نیروهای ارتش آمریکا که استان های «حسکه و رقه» را به حیات خود خلوت تبدیل کرده اند، بیکار ننشسته اند و در رقابت با نیروهای ارتش ترکیه به روند ساخت پایگاه های خود در استان های «حسکه و رقه» سرعت بخشیده اند.

نیروهای آمریکایی مرحله نخست ساخت فرودگاه نظامی را در منطقه «تل التمر» در غرب حسکه تکمیل کرده اند؛ براساس اطلاعات به دست آمده، فرودگاه نظامی «تل التمر» به تجهیزات پیشرفته نظامی مجهز است؛ این فرودگاه نظامی در نزدیکی پایگاه آمریکا در منطقه «تل بیدر» واقع شده است؛ نیروهای کُرد ساخت این فرودگاه را به معنای حمایت کامل واشنگتن از خود توصیف می کنند.

فرودگاه نظامی «تل التمر»، بزرگترین پایگاه نیروهای ارتش آمریکا در شمال سوریه هم محسوب می شود و هدف از ساخت این فرودگاه انتقال محموله های بزرگ نظامی (تانک، نفربر و...) از طریق هواپیماهای غول آسا است.

در حال حاضر، نیروهای متخصص آمریکایی آخرین مرحله تست زیرساخت های فرودگاه  تل التمر را در دستور کار قرار داده اند؛ سیستم های راداری هم پیشتر به این فرودگاه منتقل شده بودند. منطقه «تل التمر» در غرب استان حسکه در کنترل و تصرف شبه نظامیان کُرد PYD (وابسته به نیروهای دموکراتیک کُرد) است.

به گزارش مشرق، شمال سوریه در سال های گذشته به منطقه ای برای جولان نیروهای نظامی خارجی شده و متجاوزان به شیوه های مختلف از جمله ساخت پایگاه نظامی تلاش می کنند مواضع خود را در این محور برای طولانی مدت تثبیت کنند اما بدون شک با پایان کار تروریست ها در استان ادلب، نیروهای ارتش سوریه و رزمندگان جبهه مقاومت برای ساماندهی وضعیت به سوی این مناطق حرکت خواهند کرد.